Türk Öğrencinin Büyük Başarısı: Süper Mercek
Mikroskoplarda göremediğimiz küçük boyuttaki virüsler, görünür hale gelecek
Metamalzemelerle geliştirilen süper merceklerin optik dalga boylarında kullanılmasıyla, gözle görülemeyen molekül ve virüsler mikroskoplar altında incelenebilir hale gelecek. Nanoteknoloji temelli metamalzemeler sayesinde pozitif optiğin sınırları aşılacak ve farklı dalga boylarında da üstün özelliklere sahip süper mercekler yapılacak.
Süper merceklerin üstün çözünürlüğü sayesinde nano boyutlarda elektronik entegre devreler de üretilebilecek.Yeni teknolojinin özellikle askeri uygulamalar ve tıp teknolojisinde önemli gelişmeler yaratması bekleniyor.
Nanoteknoloji çalışmalarıyla ilgili bilgi veren Bilkent Üniversitesi doktora öğrencisi Aydın, fizik bölümündeki eğitimine başladığı ilk yıllarda yanlış bölümü seçtiğini düşündüğünden derslerine önem vermediğini anlattı. Aydın, Prof. Ekmel Özbay ile çalışmaya başladığından itibaren de dünyada çok az araştırmacının üzerinde çalıştığını, ancak geleceğin bilimi olarak adlandırılan nanoteknoloji alanında pek çok çalışma yürüttüğünü kaydetti.
SPIE EĞİTİM ÖDÜLÜNÜN SAHİBİ
İlk 2 yıl önemli başarılar elde edemediğini, ancak çalışmalarının 3. yılında metamalzemelerin ışığı ters yönde kırdığını deneysel olarak gözlemlediklerini dile getiren Aydın, şunları kaydetti:
”Metamalzemelerin değişik özelliklerini inceledik ve alanımızda önemli başarılara imza attık. Geçtiğimiz 6 yıl boyunca SCI indeksinde 32 makalem yayınlandı. Bu makalelerimize 500′ün üzerinde atıf yapıldı. Dünyanın en önemli optik derneklerinden olan SPIE’in optik ve fotonik alanında başarılı doktora öğrencilerine vermiş olduğu SPIE eğitim ödülünü Türkiye’den kazanan ilk araştırmacı oldum.”
SÜPER LENSLERLE VİRÜSLER GÖRÜNÜR HALE GELECEK
”Işığın negatif kırınımını, dalga boyundan küçük nesneleri gözlemleme imkanı sağlayan metamalzeme bazlı süperlensleri deneysel olarak gözlemleyen çalışmalar yaptığını” aktaran Aydın, şöyle devam etti: ”Bizim yaptığımız çalışmada yüksek çözünürlüğe sahip süper mercekler mikrodalga boyutlarında oluşturuldu. Bu çalışmanın bir sonraki aşaması, merceklerin optik dalga boyutlarında geliştirilmesi olacak. Bundan sonra, süperlensler önemli uygulama alanları bulacak. İnsanoğlunun limitli görme kapasitesini, süperlens teknolojisini kullanarak aşmak mümkün. Mikroskoplar da göremediğimiz küçük boyuttaki nesneleri lensler kullanarak büyütüyor ve görmemizi sağlıyor ama süperlensler ile daha da küçük nesneleri görmek mümkün olabilecek.”
GÖRÜNMEZLİK TEKNOLOJİSİ ÜZERİNE DE ÇALIŞIYOR
Nanoteknolojinin günümüzde hızla ilerlediğini ve bu alanda kullanılan metamalzemelerle ilgili pek çok çalışma yürütüldüğünü anımsatan Aydın, bunlardan biri olan görünmezlik teknolojisinin dünyadaki ve Türkiye’deki gelişimiyle ilgili şu bilgileri verdi:”Metamalzemelerin uygulama alanlarından birisi geçtiğimiz sene ortaya atıldı. İngiliz fizik profesörü Sir John Pendry bu yapıları kullanarak ‘görünmezlik pelerini’ elde edilebileceğini teorik olarak ispatladı. Ayrıca mikrodalga boyutlarında deneysel olarak da bu etki gözlemlendi. Türkiye olarak bizlerin de gelecekte önemli uygulamalara kapı açabilecek böylesine önemli bir konu üzerinde tecrübemiz olduğu için şanslıyız. Biz bu konu ortaya çıkar çıkmaz çalışmaya başlamıştık.”
”Benim kişisel hedefim Türkiye’nin bilim yolculuğunda elimden gelen yardımı yapabilmek. Doktora hayatım boyunca ülkeme bu açıdan faydalı olduğumu düşünüyorum. Kazandığımız bu ivme ile gelecekte bilim alanında çok daha iyi yerlere geleceğimize eminim” diyen Aydın, doktora sonrası çalışmaları için dünyanın önde gelen üniversitelerine gitmek, oralarda kazanacağı tecrübe ile Türkiye’ye dönerek bilimin gelişmesine katkıda bulunmak istediğini kaydetti.
PROF. DR. EKMEL ÖZBAY NE DİYOR?
Descartes ödülü sahibi Bilkent Üniversitesi Nanoteknoloji Araştırma Merkezi (NANOTAM) Başkanı Prof. Dr. Ekmel Özbay ise Koray Aydın’ın son çalışmaları ile ilgili soruları yanıtlarken, normalde mikroskoplarda kullanılan lenslerin çözünürlüğünün bir dalga boyunun altına inemediğini belirterek, nanoteknolojide kullanılan metamalzemelerin ise çok yüksek çözünürlüklü merceklerin üretilmesinin yolunu açtığını kaydetti.Öğrencisi Aydın’ın son çalışmasının lenslerin çözünürlüğü konusunda kendi alanında bir dünya rekoru kıracak kadar başarılı olduğunu anlatan Prof. Dr. Özbay, çalışmanın uluslararası uygulamalı fizik dergilerinden ”Aplied Physics” dergisinde de yayımlandığını bildirdi.
Geliştirilen teknolojinin mikrodalga boyutlarında yapıldığını ve Koray’ın aynı teknolojiyi optik dalga boyutlarında da yapmak için çalışmalarını sürdürdüğünü söyleyen Özbay, Koray Aydın’ın geliştirdiği yeni teknoloji ve bu teknolojinin sonraki aşamaları ile ilgili şu değerlendirmeyi yaptı:
”Koray’ın geliştirdiği ve dünya rekoru kırdığı mikrodalga boyutlarındaki çözünürlük sayesinde ışığın sınırları zorlanacak. Bu malzeme daha da küçültüğünde çok küçük boyuttaki parçacıkları görebileceğiz. Mesela süper merceklerin kullanıldığı bir mikroskopla gözle görülemeyen molekül ve virüsleri görmeye başlayacağız. Bunlar özellikle tıp alanında teşhis ve tedavilerle yeni gelişmelerin yaşanması için de önem taşıyor. Askeri uygulamalarda da süper merceklerle pek çok yeni teknolojinin üretilmesi için gereken altyapılar da hazırlanabilecek. Koray, hem makale hem de atıf sayıları açısından Türkiye’nin gelmiş geçmiş en başarılı doktorasını yapıyor. Aslında sadece Türkiye değil, tüm dünya çapında en başarılı doktora tezlerinden birini yapıyor. Türkiye’de yapılan bir tez çalışmasının dünya çapında bu başarıya ulaşması, sadece bizler için değil tüm Türkiye için bir gurur kaynağıdır.”
